Spinalonga is een onbewoond eiland langs de kust van Kreta vlakbij de plaatsen Elounda, Plaka en Agios Nikolaos. Dit eiland werd tussen 1903 en 1957 gebruikt om mensen met de toen ongeneselijke en zeer besmettende ziekte lepra geïsoleerd te houden van de rest van de bevolking, Spinalonga staat bekend als een van de laatste leprakolonies van Europa.
Lang voordat dit eiland voor patiënten werd gebruikt was het eiland een verdedigingsfort van de Venetianen. In het jaar 1578 gaf Venetië opdracht aan de architect Genese Bressani om dit onbewoonde eiland om te toveren in een fort, hij bouwde uitkijktorens op het hoogste punt van het eiland aan de noord- en zuidkant. Daaromheen werd later nog een stadsmuur gebouwd tegen indringers.
Rond 1900 was lepra een erg besmettelijke ziekte die op dat moment nog niet te genezen was. Op het hoogtepunt van de epidimie verbleven er zo’n 1000 patiënten op Spinalonga. De zieken moesten al hun bezittingen afstaan en werden verbannen naar Spinalonga waar ze het eiland moesten betreden door een tunnel die bekend staat als “Poort van Dante”. Deze bijnaam is ontstaan doordat de patiënten niet wisten wat er ging gebeuren na aankomst op Spinalonga en in de veronderstelling waren hier tot hun dood te verblijven. Eenmaal aangekomen op het eiland kregen ze beperkte voorzieningen zoals eten, water en medicijnen. Ze hadden daarnaast recht op een kleine uitkering.
Ondanks het leven op dit melaatseneiland erg wreed klinkt was dit een enorme verbetering voor de lepra patiënten van Kreta, die hiervoor voornamelijk leefden in grotten, zover mogelijk weg van de bewoonde wereld. Rond het jaar 1953 hadden wetenschappers een werkend vaccin tegen lepra gevonden. Uiteindelijk duurde het nog zo’n 8 jaar voordat alle zieken waren genezen en Spinalonga gesloten kon worden.
Vandaag de dag is Spinalonga voornamelijk een toeristische trekpleister vanwege het feit dat hier 54 jaar lang een leprakolonie heeft geleefd. Veel gebouwen zoals het ziekenhuis en de kerk zijn bewaard gebleven, en kun je vandaag de dag bezichtigen.
Het kan erg heet zijn op Spinalonga neem voldoende water mee, er is ook een klein kiezelstrand waar je kunt afkoelen. Ook het dragen van stevig schoeisel is aan te raden, in verband met de hobbelige straten, en soms stevige beklimmingen.
De bezienswaardigheden op Spinalonga zijn alleen per boot bereikbaar. Er gaan boten naar het eiland vanaf Agios Nikolaos, Plaka en Elounda. Het kleine dorp Plaka ligt dichtbij Spinalonga en is zo’n 10 minuten varen. Het is een klein Grieks vissersdorpje, erg gezellig om eens door heen te wandelen.
Spinalonga bezoeken
Een bezoek aan Spinalonga kost 8 euro entree per persoon en gemiddeld blijven mensen zo’n 2 uur op dit eiland. Wanneer je voor een groepsexcursie naar Spinalonga kiest heb je het voordeel dat er vaak een gids aanwezig is, die veel over gebouwen op het eiland en de geschiedenis kan vertellen.
Tijdens het toeristenseizoen, wat in Kreta rond begin Mei start en pas eindigt rond eind Oktober kan het vooral in het hoogseizoen erg druk zijn op Spinalonga en de boten naar het eiland.
Buiten het toeristenseizoen vaart er geen veerpont naar Spinalonga. Toch is het ook dan vrij gemakkelijk om lokale vissers te vinden die je graag tegen een kleine vergoeding naar het eiland brengen en weer terug.